ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΘΕΣΕΙΣ

Κατατέθηκαν στις 23 Σεπτεμβρίου 2024 στην συζήτηση με θέμα «Θέλουμε να αλλάξουμε πρόσωπα και πράγματα: πως και ποιοι»

 1.«ΤΟ ΜΠΛΕ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΑΣΙΝΟ: ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ»

Είναι απαραίτητο να δημιουργήσουμε δουλειές για όλους με αυξημένο ελεύθερο χρόνο και ικανοποιητικές ελάχιστες αμοιβές. Για τον σκοπό αυτό είναι απαραίτητα κίνητρα για επιχειρηματικές δράσεις σε κλάδους με προοπτική και βέβαια ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις. Οι δυο αυτές προϋποθέσεις, σε συνδυασμό με την όλο και ευρύτερη διάχυση Παιδείας επιχειρηματικότητας και εργασίας προδιαγράφουν μια συνεπή πολιτική οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης και πλήρους απασχόλησης.  

«Κλάδοι με προοπτική» είναι η διαχείριση και ανακύκλωση των σκουπιδιών, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το νερό, οι καλλιέργειες και η κτηνοτροφία, οι μεταφορές, η Πληροφορική και η Τεχνητή Νοημοσύνη. Και δεν είναι οι μόνοι, ενισχυτικοί της περιφερειακής μας ανάπτυξης, των εξαγωγών, της εθνικής μας ανεξαρτησίας τελικά, με επιχειρήσεις οι οποίες δεν σπαταλούν φυσικούς πόρους και σέβονται την δημόσια υγεία.

Ασφαλώς ο Τουρισμός έχει την δική του θέση του ανάμεσα στους κλάδους αυτούς και γι’ αυτό ακριβώς οφείλουμε να τον  προστατεύσουμε από την απειλή του «Υπερτουρισμού». Τον κίνδυνο να προκληθούν βλάβες εποχικές ή μονιμότερες, επανορθώσιμες και μη, σε σημεία, τόπους και περιοχές. Βλάβες οι οποίες ακυρώνουν το κίνητρο επίσκεψης και διαμονής σ’ αυτούς και επιδεινώνουν την θέση των κατοίκων τους. Μια ακόμα μορφή της κατά Joseph Schumpeter «δημιουργικής καταστροφής», ανάλωσης / αποστέρησης αποθεμάτων φυσικών πόρων από επερχόμενες γενιές και απαλλοτρίωσης δημόσιας περιουσίας και αγαθών υπέρ ιδιωτικών περιουσιών. Η αποφυγή του «Υπερτουρισμού» όμως δεν αρκεί. Η βασική προτεραιότητα για τον Τουρισμό είναι ο αναπροσανατολισμός εισοδημάτων από αυτόν από τον ιδιωτικό πλουτισμό στις επενδύσεις για τοπικές και περιφερειακές υποδομές ύδρευσης, αποχέτευσης, βελτίωσης του «κοινωνικού εξοπλισμού» και των συνθηκών της καθημερινής ζωής γενικότερα.  

Κάθε επένδυση, σε οποιονδήποτε  κλάδο, ενσωματώνει, εξ αρχής,  κανόνες και προδιαγραφές προστασίας του περιβάλλοντος η τήρηση των οποίων περιγράφεται αναλυτικά στον φάκελο «Αίτηση Ίδρυσης Νέας Επιχείρησης». Φάκελος ο οποίος υποβάλλεται ηλεκτρονικά στην φορολογική αρχή, εγκρίνεται από αυτήν με την απόδοση ενός και μοναδικού αριθμού μητρώου και με την έγκριση του γίνεται  διαθέσιμος σε κάθε δημόσιο φορέα.

Σημαντική πηγή επενδυτικών κεφαλαίων μπορεί και πρέπει να αποτελέσει η δημόσια περιουσία. Μέσα από το τρίπτυχο «άρση υποθήκευσης-διαχείριση-αύξηση αποδόσεων», αναδεικνύεται  δυνητικά σε συνιστώσα ανάπτυξης και δημοσιονομικών πλεονασμάτων. Η διαφάνεια στην αξιοποίηση της υπαγορεύει την κατάργηση του «Υπερταμείου» και μετατροπής του ΤΑΙΠΕΔ σε οργανισμό διαχείρισης του χαρτοφυλακίου ακίνητων αξιών του Δημοσίου και των φορέων του.

Καλό θα ήταν βέβαια, η Ευρωπαϊκή Ένωση να μην εντάσσει στις δημοσιονομικές δαπάνες τους πόρους για δημόσιες επενδύσεις. Μια «ξεχασμένη» πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επίκαιρη για όλες τις χώρες της ευρωζώνης. Πέρα από τους δείκτες του Μάαστριχτ, υπάρχει και η οικονομική ευθυκρισία.

Σε ότι αφορά την Ελλάδα, καίρια σημασία έχει το «ξεπάγωμα» κεφαλαίων της με πιο χαρακτηριστική περίπτωση τις οφειλές της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας για την εξόφληση του αναγκαστικού κατοχικού δανείου, καθώς και την είσπραξη επανορθώσεων και αποζημιώσεων. Είναι η ώρα να κινηθεί η δικαστική διαδικασία διεκδίκησης των απαιτήσεων αυτών.

Άλλη περίπτωση αδρανών κεφαλαίων προς διεκδίκηση από το ελληνικό δημόσιο είναι αυτά τα οποία αποδόθηκαν σε πιστωτικά ιδρύματα για την διάσωσή τους, χωρίς ανταπόδοση. Αντιθέτως, οι φορολογούμενοι / καταθέτες οι οποίοι διέσωσαν τις τράπεζες υπομένουν από αυτές καταιγισμό αυθαίρετων χρεώσεων. Είναι αυταπόδεικτη η ανάγκη άσκησης πολιτικής πίεσης στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Τράπεζα της Ελλάδος, για την αποζημίωση του ελληνικού δημοσίου, την επαναφορά χρηστών συναλλακτικών ηθών, την προστασία του φορολογούμενου / καταθέτη και την αποκατάσταση του ανταγωνισμού στην αγορά χρήματος. Για όλα αυτά, η Ελληνική Κυβέρνηση και η Βουλή των Ελλήνων διαθέτουν πολλαπλές δυνατότητες προστασίας του δημοσίου συμφέροντος. Μια από αυτές, η επαναφορά της Εθνικής Τράπεζας υπό δημόσιο έλεγχο.

Αυθαίρετες χρεώσεις / ανατιμήσεις δεν γίνονται όμως μόνον από τράπεζες. Οι εταιρίες τηλεφωνίας και διαδικτύου, οι αλυσίδες λιανικού εμπορίου, οι ακτοπλοϊκές μεταφορές, οι προμηθευτές ενεργειακών προϊόντων ακολουθούν την ίδια απαράδεκτη πρακτική. Η κυβέρνηση, η Τράπεζα της Ελλάδος και η Επιτροπή Ανταγωνισμού, όπως και η ίδια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχουν την ευθύνη να προστατεύσουν τα εισοδήματα από αδικαιολόγητες ανατιμήσεις και παράλογες χρεώσεις. Καταναλωτές και παραγωγούς από προκλητή ζήτηση και χειραγωγημένη προσφορά, ολιγοπώλια, εναρμόνιση των τιμών, τριγωνικές και ενδοομιλικές συναλλαγές, αθέμιτο ανταγωνισμό, αισχροκέρδεια και κάθε ανελαστικότητα. Να θεσπίσουν σύγχρονους κανόνες νομιμότητας και ένα αποτελεσματικό σύστημα ελέγχων και επιβολής προστίμων, σε περιπτώσεις παραβίασης τους, ώστε να προστατεύσουν την αγορά από τον καπιταλισμό ο οποίος την καταστρέφει για όλο και περισσότερα κέρδη, όλο και λιγότερων.

Η μείωση των τιμών βέβαια, μπορεί και πρέπει να υπηρετηθεί και από την μείωση της έμμεσης φορολογίας. Προτείνουμε την μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στο 20% και 10%, σχεδιασμένη και σταδιακή ώστε να μετασχηματιστεί  σε αντίστοιχες μειώσεις των τιμών καταναλωτή. Και την ισοφάριση της μείωσης των δημόσιων εσόδων από την κατάργηση δαπανών για ευκαιριακά και αυθαίρετα οριζόμενα επιδόματα.

Σε ότι αφορά βέβαια την φορολογία είναι απαραίτητο να διαμορφωθούν σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτών και κράτους. Πρώτη, απαραίτητη προϋπόθεση η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής η οποία, εκτός από το αίσθημα ανομίας και παρανομίας, προκαλεί και αθέμιτο ανταγωνισμό, αποθαρρύνοντας παραγωγικές δράσεις. Για τον σκοπό αυτό, η σκληρή αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου πετρελαιοειδών, καπνικών και οινοπνευματωδών είναι προτεραιότητα. Δεύτερη προϋπόθεση, η αποκατάσταση ηθικής βάσης κάθε επιβάρυνσης του πολίτη, ώστε να γνωρίζει ποια είναι η ανταπόδοση για όσα καλείται να καταβάλλει. Εδώ πια επιβάλλεται η αντικατάσταση του ΕΝΦΙΑ από ένα αναλογικό δημοτικό τέλος στα ακίνητα. Αλλαγή η οποία διασφαλίζει την προβλεπόμενη ανταποδοτικότητα, την καθαρότητα στις οικονομικές σχέσεις του πολίτη με τις αρχές και το οικονομικό όφελος για όλους (πολίτες, κράτος και αυτοδιοίκηση).

Βεβαίως, είναι ευπρόσδεκτες διοικητικές ρυθμίσεις, όπως  ο συμψηφισμός και η εκκαθάριση του ΦΠΑ σε εβδομαδιαία βάση και ένας μόνος ενιαίος «κώδικας στοιχείων και συναλλαγών» με απλούς κανόνες για τα τυπικά δικαιώματα και τις υποχρεώσεις φορολογούμενων φυσικών και νομικών προσώπων και δημοσίου και τις μεταξύ τους σχέσεις.

2. ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ

Προτεραιότητα σήμερα έχουν η αποτροπή της νοσηρότητας και η πρωτοβάθμια περίθαλψη. Η ενίσχυση της δημόσιας υγείας με  επάρκεια νερού ποιότητας, αποχετευτικών δικτύων και καθαρού αέρα, σε συνδυασμό με έγκαιρες διαγνωστικές και προληπτικές ιατρικές φροντίδες.

Για όλα αυτά, βλέπουμε μια εντελώς διαφορετική Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) με πρώτο δικαίωμα πρόσβασης σ΄ αυτήν για τα παιδιά. Απαραίτητος πάντα ο «Προσωπικός Γιατρός» για ενήλικες, απαραίτητοι όμως και ο «Προσωπικός Παιδίατρος» από την γέννηση μέχρι τα 6 χρόνια και ο «Γιατρός στο Σχολείο» από τα 6 έως τα 16 χρόνια. Παιδίατρος, Οδοντίατρος και Οφθαλμίατρος για κάθε παιδί, κάθε μαθητή και μαθήτρια και τακτικές βασικές εξετάσεις όλων των πολιτών είναι η ουσία αυτής της δημόσιας επένδυσης.

Με το ιατρικό αυτό δυναμικό ενταγμένο σε ένα «Δίκτυο Πρωτοβάθμιων Φροντίδων Υγείας (ΠΦΥ)» με αναφορά σε ένα Κέντρο Υγείας, το οποίο στελεχώνουν γιατροί ειδικοτήτων συμβεβλημένων με τον ΕΟΠΥΥ. Ένα τέτοιο Δίκτυο ΠΦΥ δεν περιορίζεται στην στοιχειώδη ιατρική περίθαλψη. Επιμελείται δυο ακόμα βασικές υπηρεσίες προς τον πολίτη: την συνταγογράφηση για διαγνωστικές υπηρεσίες και φαρμακευτική αγωγή του πολίτη και την εύκολη προσπέλαση του στις ενδεδειγμένες μονάδες του Ε.Σ.Υ.  

Ανεξαρτήτως της αναδιοργάνωσης της ΠΦΥ, επιβάλλονται δημόσιες επενδύσεις σε εξεταστικές/διαγνωστικές υποδομές και κλινικές βραχείας παραμονής με ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους, ώστε να ολοκληρωθεί, επιτέλους, η δομή του Ε.Σ.Υ., να βελτιώσουμε τους δείκτες δημόσιας υγείας, να εκλογικεύσουμε τις δαπάνες (δημόσιες και ιδιωτικές) και να πολλαπλασιάσουμε την αποδοτικότητά τους.

Η διαφάνεια και αποτελεσματικότητα αυτών των δράσεων διευκολύνεται με συγκεκριμένες τομές. Πρώτη, η καταχώρηση προσωπικών ιατρικών δεδομένων στον έναν και μοναδικό αριθμό υγείας, φορολογίας και ασφάλισης (σε αντικατάσταση ΑΦΜ και ΑΜΚΑ) για κάθε πολίτη και οι προϋποθέσεις πρόσβασης στα δεδομένα αυτά. Δεύτερη, η αποκατάσταση του ΕΟΠΥΥ ως μοναδικού αποδέκτη της δημόσιας χρηματοδότησης και κύριου αγοραστή (άνω του 90%) υπηρεσιών υγείας για όλους έναντι όλων, συνάπτοντας συμβάσεις με τους ενδεδειγμένους με βάση τιμές, ποσότητα και ποιότητα, παρόχους υπηρεσιών υγείας. Τρίτη, ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) ασκεί την εποπτεία της κατάστασης υγείας του πληθυσμού σε τακτική βάση, προετοιμάζει σχετικούς δείκτες και μελέτες και εντοπίζει  επιβαρυντικούς παράγοντες. Εφοδιάζει την κυβέρνηση ώστε να ετοιμάζει ετήσιο σχέδιο δράσης και τον απολογισμό του στην Βουλή. Εξ άλλου, ο ΕΟΔΥ μπορεί να εκχωρεί προληπτικά προγράμματα στις περιφέρειες με την αντίστοιχη χρηματοδότηση.

Οι τακτικές υπηρεσίες πρόνοιας παρέχονται στο σύνολό τους από τους Δήμους, όπως προβλέπει «Συγγραφή Αμοιβαίων Υποχρεώσεων ΚΕΔΕ-Κυβέρνησης». Στο πλαίσιο αυτό, οργανώνονται και εμπλουτίζονται:

• Υπηρεσίες, φροντίδες και καλύψεις για την 4η ηλικία, στο σπίτι και έξω από αυτό.
• Παιδικοί σταθμοί για νήπια.

Από την κυβέρνηση παρέχεται και οργανώνεται η εισοδηματική ενίσχυση των οικονομικά ασθενέστερων με δυο βασικές καλύψεις:

• Το «Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα», με την υποβολή της πρώτης φορολογικής δήλωσής του, έρχεται να διασφαλίσει σε κάθε πολίτη ως, δια βίου διαθέσιμο, το ήμισυ του κατά κεφαλήν εισοδήματος και
• το «Δίκτυο Προστασίας κατά της Φτώχειας», το οποίο περιγράφει ένα μενού κοινωνικών παροχών σε είδος ή και υπηρεσιών από το οποίο ο άπορος μπορεί να επιλέγει όποιες επαναφέρουν τις συνθήκες της ζωής του σε ανεκτά επίπεδα.

3. ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ

Εγκαθιδρύοντας  το «Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα» και το «Δίκτυο Προστασίας κατά της Φτώχειας» και τερματίζοντας την διασπάθιση δημοσίου χρήματος σε αυθαίρετα, ευκαιριακά επιδόματα, ανοίγει ο δρόμος αντιμετώπισης για το ολοένα επιδεινούμενο χρηματοδοτικό αδιέξοδο της Κοινωνικής Ασφάλισης. «Όλο και λιγότεροι υπόχρεοι ασφαλιστικών εισφορών, όλο και περισσότεροι συνταξιούχοι» η σύνοψη του. Η συνταγή αντιμετώπισης του γνωστή, εδώ και χρόνια: «Αύξηση των εισφορών και των ορίων ηλικίας, μείωση των συντάξεων». Μόνο που έχει αγγίξει, προ πολλού, τα όρια της.

Πρότασή μας είναι ένα, εξ αρχής, αποταμιευτικό σύστημα κύριας σύνταξης, για όλους τους εισερχόμενους στην εργασία. Με ίση μεταχείριση των ασφαλισμένων, εισφορές και συντάξεις ανεπίδεκτες δυσμενών μεταβολών, ύψος εισφορών (πάνω από την ελάχιστη) και έξοδο από την εργασία με απόφαση του ασφαλισμένου και δυνατότητα του να γνωρίζει σε κάθε στιγμή του εργασιακού βίου του την αποτίμηση των όποιων επιλογών του. Το εκλογικό σώμα θα κληθεί να εγκρίνει την εισαγωγή του συστήματος αυτού με δημοψήφισμα.

Με σκοπό την ομαλή και εγγυημένη χρηματοδότηση και τον αποκλεισμό ενδεχόμενου μείωσης, ήδη καταβαλλόμενων και μελλοντικών, συντάξεων «παλαιού συστήματος», σχηματίζεται «Καταπίστευμα Κοινωνικής Ασφάλισης» από μερίσματα δημόσιων επιχειρήσεων, έσοδα εκμετάλλευσης δημόσιας περιουσίας και εισπράξεις προστίμων.

 4.ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Είναι αναγκαίο να νομοθετηθεί, με αυξημένη πλειοψηφία, ο αναλυτικός προσδιορισμός του διοικητικού έργου, τα όργανα με τα οποία το πραγματοποιεί και η κατανομή αρμοδιοτήτων και των αντίστοιχων ευθυνών. Κάθε χρόνο, υποβάλλεται έκθεση του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ) με αξιολόγηση κάθε υφιστάμενης διοικητικής διαδικασίας στην αρμόδια Διαρκή Επιτροπή της Βουλής. Στην βάση αυτή, η Επιτροπή εισάγει τροποποιήσεις της νομοθεσίας η έγκριση των οποίων πραγματοποιείται με αυξημένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Η οργάνωση και η σύζευξη της Δημόσιας Διοίκησης με τις Περιφερειακές Διοικήσεις και τους Δήμους, όπως διαμορφώνονται,  ξεκινούν από την ψηφιακή τους αποτύπωση. Η διακυβέρνηση είναι ανοιχτή στον δημόσιο έλεγχο με διαρκή εμπλουτισμό της πλατφόρμας «Διαύγεια» και απλοποίηση της διατύπωσης διοικητικών αποφάσεων.

Το πλαίσιο λειτουργίας των Περιφερειακών Διοικήσεων βελτιώνεται ώστε να σχεδιάζουν και πραγματοποιούν επενδύσεις στους κλάδους της διαχείρισης και ανακύκλωσης των απορριμμάτων, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των υποδομών για καλλιέργειες και κτηνοτροφία.

Είναι η ώρα για πλήρη οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια των Δήμων με την απόδοση σ’ αυτούς του Δημοτικού Αναλογικού Τέλους Ακινήτων, όπως θα προβλέπεται σε προγραμματική συγγραφή υποχρεώσεων ΚΕΔΕ-Κυβέρνησης.

Η Δημοτική Αστυνομία μπορεί να εξελιχθεί σε θεματοφύλακα της «γειτονιάς χωρίς φόβο». Τα καθήκοντα της μπορούν να εκτείνονται από την φύλαξη των δημοσίων κτιρίων και την τροχαία κίνηση, μέχρι την τήρηση των κανόνων υγιεινής στους δημόσιους χώρους και την εφαρμογή της φιλοζωικής νομοθεσίας. Και οροθετούνται με δυο πλαίσια, άμεσης σύνδεσής της με τους πολίτες το ένα και συνεργασίας της με την Ελληνική Αστυνομία το άλλο.

4.ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΩΦΕΛΙΜΗ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ

Η 3^η Ελληνική Δημοκρατία, η οποία θεσπίστηκε με το Σύνταγμα του 1975, έχει υποστεί αρκετές ευκαιριακές παρεμβάσεις, όπως και προσαρμογές λόγω της συμμετοχής της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ως αποτελέσματα των αλλοιώσεων αυτών σήμερα διαπιστώνονται συμπτώματα περιορισμού έως και φαλκίδευσης της λαϊκής κυριαρχίας, όπως και διόγκωση του «δημοκρατικού ελλείμματος». Η ισονομία, η ισηγορία και η ισοπολιτεία έχουν πάψει να αποτελούν ασφαλή δεδομένα για τον κάθε πολίτη. Η ίδια η αρχή της πλειοψηφίας δοκιμάζεται από αξιώσεις οργανωμένων ομάδων και, την ίδια στιγμή, δημοκρατικά δικαιώματα αμφισβητούνται μαζικά. Η επέκταση της Δημοκρατίας στα πεδία της οικονομικής και κοινωνικής δικαιοσύνης γνωστότερη ως «ισότητα  ευκαιριών» απομακρύνεται όλο και περισσότερο ως προοπτική και δυνατότητα από την ζωή μας. Η υποχρέωση αλληλεγγύης προς τους πιο αδύναμους αφορά όλο και λιγότερο την θεραπεία των αιτίων των ανισοτήτων και εναπόκειται όλο και περισσότερο στην φιλανθρωπία.

Αλλά η καθημερινή μας ζωή έχει αλλάξει δραματικά και όχι μόνο, ίσως ούτε καν κυρίως, λόγω αλλοιώσεων στο θεσμικό της πλαίσιο. Είναι κυρίως οι αλλεπάλληλες «τεχνολογικές επαναστάσεις», αλλά και η  επικράτηση του κεφαλαίου στην αναμέτρησή του με την εργασία και τον περιβάλλον οι οποίες άλλαξαν την ζωή μας. Η επαναφορά της Δημοκρατίας μας στις «εργοστασιακές ρυθμίσεις» του 1975 δεν είναι πια διαθέσιμη επιλογή. Χρειαζόμαστε την συγγραφή μιας «Δημοκρατίας ωφέλιμης για όλους» ώστε να γίνεται αντιληπτή η αξία και η υπεροχή της, να αποστομώνονται οι πολέμιοι της και να εκλείπουν φαινόμενα αναβίωσης ακροδεξιών ανακλαστικών σε λαϊκά στρώματα και της εκλογικής εκμετάλλευσής τους. Σ’ αυτό το εγχείρημα βρίσκεται και το αντίδοτο για την αυξανόμενη απροθυμία του λαού να συμμετέχει ακόμα και σε εθνικές εκλογές, όπως και άξιων συμπατριωτών να ζητήσουν την εκπροσώπηση μας. Η «Δημοκρατία ωφέλιμη για όλους» είναι το μόνο πλαίσιο στο οποίο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα αγαθά της τεχνολογίας για να ζήσουμε όλοι καλύτερα και όχι για να πλουτίζουν όλο και περισσότερο, όλο και λιγότεροι. Κυρίαρχος λοιπόν στις μέρες μας, ανυποχώρητος και διαρκής ο αγώνας για εκδημοκρατισμό, με αυτό το περιεχόμενο.

Πρώτη μάχη στον αγώνα για «Δημοκρατία ωφέλιμη για όλους» η διάκριση των τριών εξουσιών και η απεξάρτηση της κάθε μιας από τις άλλες δυο. Η Βουλή δίνει ψήφο εμπιστοσύνης ή ανοχής νομιμοποιώντας την Κυβέρνηση, την οποία και έχει το καθήκον στην συνέχεια να ελέγχει… και εδώ (πρέπει να) εξαντλείται και η σχέση τους. Είναι η ώρα να σταματήσει η Βουλή να νομοθετεί κατ’ εντολή της κυβέρνησης και μη θεσμικών συμπαικτών της. Όπως επίσης να δώσει ξανά ουσία στο ελεγκτικό προς την κυβέρνηση έργο της, παράγοντας χειροπιαστά πολιτικά αποτελέσματα.

Στον ευτελισμό του νομοθετικού της ρόλου της Βουλής έχει βέβαια συμβάλλει η, για αρκετά χρόνια πια, καταχρηστική εφαρμογή των Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου. Στις μέρες μας όμως ζούμε κάτι πολύ χειρότερο: την υπαγόρευση νομοθετικών πρωτοβουλιών, ακόμα και της κυβέρνησης, από το «Γραφείο Πρωθυπουργού», το «Μαξίμου». Συχνά πλέον, υπουργοί, κατ’ εντολή διορισμένων πρωθυπουργικών συμβούλων επιβάλλουν νομοθετήματα σε αιρετούς εκπροσώπους μας. Βουλευτές!

Αλλά αν η οριοθέτηση της σχέσης Κυβέρνησης - Πρωθυπουργού  μπορεί να γίνει με απλές νομοθετικές ρυθμίσεις, η αποκατάσταση αρμοδιοτήτων της Βουλής γίνεται εφικτή με μια διάκριση : ο αρχηγός κόμματος και της κοινοβουλευτικής του ομάδας δεν μπορεί να είναι και Πρωθυπουργός. Σε ότι μας φορά, δεσμευόμαστε για την τήρηση αυτής της διάκρισης και καλούμε όσα πολιτικά σχήματα ζητούν ψήφο σε εθνικές εκλογές να κάνουν το ίδιο.

Η λαϊκή ψήφος, πράγματι, οι εθνικές εκλογές πρέπει να είναι η νομιμοποιητική βάση κάθε εξουσίας. Με την ψήφο αυτή αναδεικνύουμε βουλευτές στους οποίους αναθέτουμε την ευθύνη να στηρίξουν (ή ανεχθούν) τον σχηματισμό κυβέρνησης ή να οδηγήσουν σε νέες εκλογές. Ο μεγαλύτερος αριθμός βουλευτών στις μέρες μας επικοινωνεί με τους εντολείς του μέσω των  ΜΜΕ, τα οποία δεν δίνουν ίσες ευκαιρίες σε όλους, με την επικοινωνία αυτή να μην είναι αμφίδρομη όπως θα έπρεπε. Άνιση είναι και η οικονομική δυνατότητα των βουλευτών να προβληθούν, ενώ αδιαφανής είναι και η χρηματοδότηση των κομμάτων στους συνδυασμούς των οποίων συμμετέχουν. Για να μπορεί ο οποίος υποψήφιος βουλευτής να γνωρίζεται πραγματικά με τους εντολείς του και να περιοριστεί ριζικά η «διαπλοκή» χρειαζόμαστε 200 έως 250 μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες και 50 έως 100 από «λίστες επικρατείας» των κομμάτων, με απλή αναλογική, με το σύνολο των εκλεγόμενων να αθροίζεται από 250 έως 300.

Αντίστοιχη «λίστα επικρατείας» οφείλουν τα κόμματα και στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η μεγάλη αυτή ρύθμιση των εκλογικών διαδικασιών, έχει ως αποτέλεσμα την ολοσχερή κατάργηση του «σταυρού προτίμησης», ως εργαλείου διαπλοκής και τελικά φαλκίδευσης της αντιπροσώπευσης, υποβάλλοντας τα κόμματα σε ουσιαστική δοκιμασία εντιμότητας. 

Για την περαιτέρω αποκέντρωση της εξουσίας και την εξαίρεση πεδίων πολιτικής από κομματικές αντιπαραθέσεις, με αναθεώρηση συνταγματικών διατάξεων, θα μπορούσε η εποπτεία των Ανεξάρτητων Διοικητικών Αρχών (όσων από αυτές δεν πρέπει να καταργηθούν), των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, της Ε.Ρ.Τ. και του Συμβούλιου Απόδημου Ελληνισμού να περάσουν στις αρμοδιότητες της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Αναβαθμίζοντας έτσι τα κριτήρια επιλογής προσώπου και αυξάνοντας την ευθύνη των κομμάτων για όσα προτείνουν για το συγκεκριμένο αξίωμα.  

Απομένει βέβαια το μέγα θέμα της ανεξαρτησίας της τρίτης εξουσίας, της Δικαιοσύνης. Το κύρος της οποίας έχει υποστεί πλήγματα λόγω της σχέσης εξάρτησης της από την κυβέρνηση η οποία διορίζει την ηγεσία της. Θα μπορούσαν οι ηγεσίες των ανώτατων δικαστηρίων να αναδεικνύονται με κλήρωση μεταξύ των αντιπροέδρων τους. Με μόνη προϋπόθεση ανάδειξης των αντιπροέδρων πιστοποιημένη από συναδέλφους τους ευδόκιμη θητεία.

5.ΣΧΟΛΕΙΑ

Η «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση» της κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου με τον Νόμο 4379/64 έμεινε στην ιστορία του τόπου μας, παρά το ότι, με την αποστασία του 1965 και την δικτατορία του 1967, οι πολέμιοι της (η Δεξιά και οι αποστάτες, η Χούντα και το Εκκλησιαστικό και καθηγητικό κατεστημένο τα οποία συντάχθηκαν μαζί τους) ακύρωσαν την εφαρμογή της. Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση όμως, όπως την συνέλαβε και σχεδίασε ο Ευάγγελος Παπανούτσος, έμεινε στην ιστορία για τους δυο βασικούς της σκοπούς την προσαρμογή του περιεχομένου των σπουδών με τις ευρύτερες κοινωνικές ανάγκες και την δυνατότητα πρόσβασης παιδιών από φτωχότερες οικογένειες στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Για τους σκοπούς αυτούς, η ιστορική αυτή μεταρρύθμιση προέβλεπε, ανάμεσα σε άλλα :

• Την καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας ως ισότιμης της καθαρεύουσας στην εκπαίδευση
• Την αλλαγή των αναλυτικών προγραμμάτων σπουδών και την εισαγωγή νέων μαθημάτων, όπως Στοιχεία Δημοκρατικού Πολιτεύματος, Φιλοσοφίας, Ψυχολογίας, Οικονομικής Επιστήμης
• Την εννιάχρονη, δωρεάν και υποχρεωτική εκπαίδευση με δωρεάν σίτιση και μεταφορά των μαθητών
• Την ανάπτυξη της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης
• Τον διαχωρισμό της Μέσης εκπαίδευσης σε Γυμνάσιο και Λύκειο
• Την καθιέρωση 2 τύπων ακαδημαϊκού απολυτηρίου ισότιμων μεταξύ τους
• Την ίδρυση νέων πανεπιστημίων
• Την ίδρυση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ως συμβουλευτικού οργάνου του κράτους για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών
• Την τριετή φοίτηση στις παιδαγωγικές Ακαδημίες

60 χρόνια αργότερα, ορισμένα μέσα και μέτρα της μεταρρύθμισης αυτής έχουν ίσως ξεπεραστεί, παραμένουν όμως ανεκπλήρωτοι, άρα επίκαιροι και με επείγοντα πια χαρακτήρα, οι δυο βασικοί σκοποί της.

Α. Πρώτος σκοπός, η εξοικείωση όλων των παιδιών με τον κοινό μας τόπο και τις ιστορικές συντεταγμένες του, με τις συνθήκες της ζωής μας και με άλλους πολιτισμούς. Η καλλιέργεια συνείδησης εθνικού κράτους και συμφερόντων του και δημόσιου χώρου. Η ενθάρρυνση της ελεύθερης σκέψης, η κατανόηση και ανοχή διαφορετικών απόψεων, ο σεβασμός δημοκρατικών δικαιωμάτων και υποχρεώσεων και ο ορισμός κοινού πολιτισμικού τόπου. Όπως επίσης, η απόκτηση γνώσεων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων για την κάλυψη στοιχειωδών καθημερινών αναγκών (ενδεικτικά, ανάμεσά τους η κυκλοφοριακή αγωγή πεζών και οδηγών, η κολύμβηση και η άθληση, αλλά και οι ξένες γλώσσες, η χρήση υπολογιστών και διαδικτύου και της τεχνητής νοημοσύνης). Απομένει η διαμόρφωση κατάλληλων προγραμμάτων σπουδών και εκπαιδευτικών προετοιμασμένων να τα υπηρετήσουν.

Β. Δεύτερος σκοπός, η προσαρμογή του Λυκείου, της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης και των Πανεπιστημίων ώστε να ανταποκρίνονται στις ώριμες ανάγκες των νέων συμπατριωτών μας. Ο επαγγελματικός προσανατολισμός, η προετοιμασία για πανεπιστημιακές σπουδές, η εξοικείωση με την Παιδεία της εργασίας και του επιχειρείν και η ανάδειξη καλλιτεχνικών δεξιοτήτων πρέπει να συμπεριληφθούν στα μελήματα του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος μετά το Γυμνάσιο. Και βέβαια, η προσαρμογή των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών των Πανεπιστημίων μας στις ανάγκες της εποχής μας.

Για όλα αυτά «δει δη χρημάτων». Και παραμένουν ιστορικές οι φοιτητικές κινητοποιήσεις της προδικτατορικής εποχής με αίτημα «το 15% του κρατικού προϋπολογισμού να πηγαίνει στην Παιδεία». Με τα σημερινά δεδομένα, επιβάλλεται η διαμόρφωση ενός συνδυαστικού συστήματος υποτροφιών και προβλέψεων κάλυψης αναγκών στέγασης και διατροφής οικονομικά αδύναμων φοιτητών.  

6. Η ΑΣΦΑΛΗΣ ΕΛΛΑΔΑ

Είναι περίπου κοινός τόπος ότι η κυριαρχία μας, όπως και  κυριαρχικά δικαιώματα μας αμφισβητούνται από την Τουρκία. Είναι αποδεδειγμένο, την ίδια στιγμή, ότι, ενώ για εμάς το Διεθνές Δίκαιο και συνομολογημένες Συνθήκες συμπεριλαμβάνονται στις εκ των ων ουκ προϋποθέσεις συνεννόησης, η γειτονική μας χώρα τα θεωρεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης, ακόμα και υπό την απειλή άσκησης βίας. Αυτή η βασική διαφορά αντίληψης Ελλάδας-Τουρκίας δεν μπορεί παρά να προτάσσεται σε κάθε ευκαιρία, όχι μόνο στις διμερείς μας σχέσεις, αλλά και σε κάθε διεθνές forum, ιδιαίτερα στο ΝΑΤΟ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και βέβαια στο πλαίσιο διαδικασιών του ΟΗΕ. Με σκοπό να εντοπίζουμε δυνάμεις διατεθειμένες να συνταχθούν όχι μόνο ρητορικά αλλά και ουσιαστικά με την νομιμότητα και να προωθήσουμε την συνεργασία μας.

Βεβαίως η αποτροπή της τουρκικής απειλής προϋποθέτει την επάρκεια δικών μας δυνάμεων, διπλωματικών και στρατιωτικών. Η οποία επάρκεια αφορά, πριν από όλα, την διαρκή τελειοποίηση σχεδίων απαντήσεων στις προκλήσεις της Άγκυρας. Και βέβαια «δόγμα ασφάλειας» με σαφή προσδιορισμό των εθνικών μας συμφερόντων - ιδιαιτέρως όσων χαρακτηρίζονται ως ζωτικά- και τα σχέδια εξυπηρέτησης των συμφερόντων αυτών. Στην βάση αυτή και καμία άλλη, είναι εφικτές και οι επιλογές μέσων (διπλωματικών, εξοπλισμών και άλλων) υποστήριξης των σχεδίων αυτών, αξιόπιστης αποτροπής τελικά της τουρκικής απειλής.

Πρώτη θετική συνέπεια αυτής της πολιτικής επανατοποθέτησης αναπόφευκτα η μείωση της επιθετικότητας εις βάρος μας και η ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας του ελληνικού λαού. Δεύτερη θετική συνέπεια η αποθάρρυνση αξιώσεων και παραβατικότητας άλλων γειτόνων απέναντι μας. Και τρίτη η αύξηση του ειδικού βάρους της Ελλάδας απέναντι σε συμμάχους, εταίρους, αλλά και εχθρούς.

Είναι σαφές για εμάς ότι πρώτη προτεραιότητα δεν μπορεί παρά να είναι η επανένωση της Κύπρου. Στο πλαίσιο των αποφάσεων του Ο.Η.Ε., με την θετική συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να εξασφαλιστούν τα θεσμικά της δεδομένα (το «κοινοτικό κεκτημένο») για ένα κράτος μέλος της και όλους τους πολίτες του. Βεβαίως δεν παραγνωρίζουμε ότι στην βάση αυτή επί 50 χρόνια τώρα όχι μόνο η διχοτόμηση συνεχίζεται, στηριγμένη στην παρουσία ξένων στρατευμάτων, αλλά συντελέστηκε και το διεθνές έγκλημα διαρκείας του εποικισμού εις βάρος τουρκοκυπρίων και ελληνοκυπρίων. Επειδή η διαδρομή τόσο μακρού χρόνου παράγει ανεπανόρθωτες βλάβες για την Κυπριακή Δημοκρατία και τους πολίτες της, πλησιάζει ίσως η ώρα της προσφυγής σε ένα δημοψήφισμα με συμμετοχή όλων των Κυπρίων σε όλη την επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, με ερώτημα την επιθυμία συνύπαρξης του λαού σε μια χώρα ενωμένη και δημοκρατική.

Στην βάση των ίδιων αρχών έχουμε κάθε λόγο να  αντιμετωπίζουμε και να παρεμβαίνουμε για την επίλυση μεγάλων διεθνών συγκρούσεων, γνωρίζοντας ότι η έκβαση τους μας αφορά, λιγότερο ή περισσότερο, επηρεάζοντας θετικά ή αρνητικά όχι μόνο την ασφάλεια μας, αλλά και τις συνθήκες της καθημερινής μας ζωής. Αρχές λοιπόν και όχι στερεότυπα, συνθήματα και κουτοπονηριές καθορίζουν την στάση μας. Με επίγνωση ότι οφείλουμε τοποθέτηση και όχι συμμόρφωση. Τέτοιες διεθνείς συγκρούσεις είναι και οι πόλεμοι Ουκρανίας-Ρωσίας και Ισραήλ-Χαμάς. Για τους οποίους θέση μας είναι  η άμεση κατάπαυση των εχθροπραξιών, πέρα και πάνω από το ποιος ωφελείται από τον τερματισμό την συγκεκριμένη στιγμή. Αν επίσης οι σκοπεύσεις κάθε πλευράς μπουν στο ράφι, μπορεί να επιτευχθεί ειρήνευση και έντιμες συζητήσεις για το μέλλον των πολύπαθων περιοχών και των κατοίκων τους. Η  θέση της  Ελλάδας είναι μεταξύ των δυνάμεων οι οποίες εργάζονται για λύση και όχι για την, ανέφικτη έτσι ή αλλιώς, επικράτηση ή εξουθένωση της μιας ή της άλλης πλευράς. Με την σωστή πλευρά της Ιστορίας, αλλά κυριολεκτικά.

7. ΔΙΠΛΑ ΣΕ ΛΑΟΥΣ, ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ

Κάθε κυρίαρχο κράτος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ως  δημοκρατική Πολιτεία, οφείλει να τελειοποιήσει τις συνθήκες υποδοχής και παραμονής μεταναστών και προσφύγων στο έδαφος του, να αποφεύγει την διακριτική μεταχείριση εις βάρος τους και να πιστοποιεί την νομιμότητα της διαμονής τους. Την ίδια στιγμή βέβαια έχει την ευθύνη να ελέγχει τα σύνορα του ως ελάχιστη προϋπόθεση ασφάλειας όλων των πολιτών του. Το «μπρος πίσω» μεταναστών μεταξύ Γαλλίας-Ιταλίας στην Ventimiglia κοστίζει μακροχρόνια ταλαιπωρία σε συνανθρώπους μας, ενώ οι λαθραίες θαλάσσιες διακινήσεις προς την Lambedusa και στο ελληνικό αρχιπέλαγος πληρώνονται με ανθρώπινες ζωές.

Διευθέτηση χρειάζεται και ο καθορισμός του τελικού προορισμού των προσφύγων εντός της Ε.Ε. Η υποτιθέμενη «εύλογη κατανομή» σε χώρες και το δικαίωμα επιλογής προορισμού έχουν δώσει την θέση τους σε μια συναλλαγή μεταξύ χωρών του Βορρά οι οποίες «εξαγοράζουν» την υποχρέωσή τους να υποδεχθούν αριθμό προσφύγων από χώρες του Νότου έναντι αντιτίμου. Αυτή η στυγνή  εμπορευματοποίηση ούτε απέδωσε, ούτε, πολύ περισσότερο είναι  «κοινοτική αλληλεγγύη» προς τις χώρες πρώτης υποδοχής.  

Η Ελλάδα ειδικότερα, ζει μια δική της, δυσάρεστη εμπειρία με την μετατροπή ομάδων μεταναστών και προσφύγων σε μοχλό πίεσης από την Τουρκία εις βάρος της.

Επιδιώκουμε λοιπόν εντιμότερους «ευρωπαϊκούς» κανόνες για:

• απεγκλωβισμό ανθρώπων, λόγω άρνησης κρατών μελών να τους υποδεχθούν

• ισότητα υποχρεώσεων των χωρών μελών

• έμπρακτη αλληλεγγύη προς τις χώρες υποδοχής μεταναστών και προσφύγων από τα υπόλοιπα κράτη μέλη

• αποκατάσταση κάθε βλάβης κράτους μέλους, οικονομικής ή άλλης, με χρέωση του όποιου εταίρου την προκαλεί

• ανάληψη πρωτοβουλίας από τους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς για την συγκρότηση διεθνικών Αρχών Απογραφής και Πιστοποίησης Προσφύγων και Αρχών Δίωξης της παράνομης διακίνησης, υπό την αιγίδα του Ο.Η.Ε., κοντά στις πηγές των προσφυγικών ρευμάτων

• αποτελεσματική καταδίωξη των διακινητών λαθρομεταναστών

8. ΤΟ ΕΥΡΩΟΜΟΛΟΓΟ ΤΩΝ ΝΕΩΝ

Πέρα λοιπόν από τον αναγκαίο επανασχεδιασμό των πλαισίων στήριξης και τις «έκτακτες χρηματοδοτήσεις», για να επανέλθει η  αισιοδοξία για την ζωή στην Ευρώπης, η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να εκδώσει υποσχετική αξιόπιστης και διατηρήσιμης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Αυτό είναι και το μόνο διαθέσιμο μήνυμα της προς «εχθρούς και φίλους» ότι πιστεύει στο μέλλον της.

Η Ε.Ε. καλείται να εκδώσει το «Ευρωομόλογο των Νέων» με σκοπό να χρηματοδοτήσει 4 δράσεις: ασφαλιστικές εισφορές υπέρ μητέρας και ετήσια άδεια για κάθε τοκετό, επέκταση των 6 ωρών εργασίας με πλήρεις αποδοχές, δωρεάν εκπαίδευση σε νέες τεχνολογίες όποιου εργαζόμενου την ζητήσει σε οποιαδήποτε στιγμή του εργασιακού του βίου, εισοδηματικές ενισχύσεις συνταξιούχων οι οποίοι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας μέσα από το «Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα» και το «Δίκτυο Προστασίας κατά της Φτώχειας»